“Standardy w Pomocy”: Pilotaż oczami uczestników

Za nami kolejna sesja szkoleniowa dla pracowników socjalnych przygotowujących się do pełnienia roli organizatorów społeczności lokalnych. Postanowiliśmy w krótkiej sondzie spytać ich o wrażenia i refleksje dotyczące uczestnictwa w cyklu szkoleniowym.

W odbywających się w podwarszawskich Falentach trzydniowych sesjach szkoleniowych uczestniczy 82 pracowników socjalnych z całej Polski. Podzieleni na grupy aktywnie uczą się w jaki sposób wprowadzać w życie nowe standardy pracy socjalnej w zakresie organizowania społeczności lokalnej. Pomiędzy kolejnymi sesjami uczestnicy wykonują „zadania domowe”, czyli przepracowują w praktyce, w swoich środowiskach, poszczególne elementy pracy ze społecznością lokalną. Cały cykl obejmuje 10 sesji szkoleniowych.

Dlaczego zdecydowaliście się na udział w projekcie „Standardy w Pomocy”?

Michał Janusz, Zawiercie

W moim przypadku zapoznanie się z założeniami i programem projektu wyniknęło ze służbowego polecenia. Ale gdy dowiedziałem się „o co w tym chodzi” okazało się, że idea jest bardzo ciekawa i szybko wypełniłem wniosek. Metoda pracy z grupą wydaje mi się znacznie bardziej atrakcyjna niż praca z konkretnym przypadkiem.

Michał Szydłowski, Ruda Śląska

Zdecydowałem się na udział w pilotażu, dla własnego rozwoju i dla rozwoju metody, którą chciałem wdrażać w ośrodku, w którym pracuję.

Waldemar Jan, Katowice – Nikiszowiec

Chcę się rozwijać i chcę promować ideę Organizowania Społeczności Lokalnej poza ośrodkami pomocy społecznej

Jakie widzicie korzyści z uczestnictwa w szkoleniach?

MJ: Przede wszystkim dużo rzeczy się nauczyłem. Mam szansę zobaczyć i porównać jak funkcjonują inne ośrodki pomocy społecznej. Widzę z jakimi problemami i trudnościami musieli się zmierzyć inni pracownicy socjalni i dzięki temu zamiast na własnej skórze, mogę uczyć się na cudzych błędach.

MSz: Udało mi się uporządkować moją wiedzę dotyczącą organizowania społeczności lokalnej i na pewno poszerzyłem swoją wiedzę z zakresu edukacji dorosłych, co jest dla mnie bardzo ważne. Dzięki szkoleniom lepiej dostrzegam też bariery we wdrażaniu organizowania społeczności lokalnej jakie istnieją w ośrodku pomocy społecznej w moim mieście.

WJ: Poznaje bardzo fajnych ludzi, którzy znają się na tym co robią. A kontakt z profesjonalistami pozwala mi się rozwijać. Dzięki wymianie naszych doświadczeń zmienia się mój sposób patrzenia na organizowanie społeczności lokalnej i na jego miejsce w ramach ośrodków pomocy społecznej i poza nimi. Widzę, też, że inni uczą się też ode mnie i zmienia się ich sposób patrzenia na OSL.

Jakie widzicie zagrożenia lub jakie macie obawy dotyczące wdrażania systemu Organizowania Społeczności Lokalnej?

MJ: Patrząc z perspektywy miasta średniej wielkości pełnienie roli organizatora społeczności lokalnej nie jest łatwe. Funkcjonujące układy i „układziki” różnie reagują na działania mające na celu aktywizowanie lokalnej społeczności. Mam wrażenie, że nie wszystkim podoba się to, że ludzie zaczynają patrzeć z perspektywy grupy i zaczynają mówić o swoich potrzebach w bardziej świadomy sposób. Dla niektórych niestety korzystne jest to, że mieszkańcy samotnie siedzą w domach i nie podejmują  żadnych wspólnych inicjatyw.

MSz: Największym problemem jest to, że ośrodek pomocy społecznej, w którym pracuję jest bardzo skostniałą instytucją, mało otwartą na rozwój, na zmianę swojego wizerunku. Wdrażanie OSL jest bardzo utrudnione w sytuacji gdy nie ma nakazu w postaci odgórnych poleceń czy zmian w prawie.

WJ: Raczej nie mam obaw. Koncepcja projektu umożliwia realizowanie OSL poza ośrodkami pomocy społecznej, tym bardziej w partnerstwie z nimi – według mnie to jest właśnie  odpowiedni kierunek rozwoju. Mam nadzieję, że za kilka lat będzie miało miejsce szkolenie poświęcone organizowaniu społeczności lokalnych skierowane dla organizacji pozarządowych, które  przygotowują się do realizowania działań OSL w partnerstwie z instytucjami publicznymi.

Szkolenia w Falentach odbywają się w ramach „Fazy Pilotażu”, której głównym celem jest przetestowanie innowacyjnych standardów środowiskowej pracy socjalnej. W kolejnej części projektu (Faza wniosków i rekomendacji: czerwiec 2012 – listopad 2012) będzie możliwe podsumowanie rezultatów pilotażu, wyciągnięcie wniosków, zaproponowanie zmian oraz przygotowanie propozycji rozwiązań prawnych, które pozwolą na wdrożenie i realizację nowych standardów.

W listopadzie 2012 roku rozpocznie się natomiast najważniejsza część czyli upowszechnienie wypracowanych form pracy środowiskowej. W ramach tej części przeszkolonych zostanie ok. 3 tys. osób – głownie pracowników socjalnych i przedstawicieli organizacji pozarządowych zainteresowanych pracą ze społecznościami lokalnymi.. W zapoznaniu się z nowym standardem pomoże im specjalny multimedialny pakiet informacyjny, pakiet edukacyjno-samokształceniowy oraz system wsparcia e-learningowego. Faza upowszechniania zakończy się w kwietniu 2014 r.

Ramowy model organizowania społeczności lokalnej (model OSL), jest koncepcją środowiskowej pracy socjalnej przygotowaną przez dwie organizacje pozarządowe: Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL oraz Fundację Instytut Spraw Publicznych z wykorzystaniem dostępnej literatury przedmiotu oraz doświadczeń obu organizacji, a zwłaszcza doświadczeń pracy środowiskowej metodą CAL z wybranymi instytucjami publicznymi, w tym ośrodkami pomocy społecznej.

Organizowanie społeczności lokalnej opiera się na założeniach, że efektywne wspomaganie oraz pełna integracja ze społeczeństwem osób i rodzin, szczególnie ze środowisk i obszarów marginalizowanych, nie jest możliwa bez odpowiedniego przetwarzania ich środowiska życia, w tym społeczności lokalnej, w której toczy się ich życie. Tylko bowiem aktywne i prężne społeczności stwarzają szansę na samorealizację dla osób i grup w nim funkcjonujących. Podejmowane w ramach OSL działania mają na celu wyrównywanie szans przez wspieranie w rozwoju tych osób, rodzin, środowisk i grup, które znajdują się w najtrudniejszym położeniu oraz przywróceniu najsłabszym ogniwom wspólnot lokalnych poczucia podmiotowości, kontrolowania własnego życia i sprawstwa (empowerment).

Zachęcamy do zapoznania się z Ramowym modelem środowiskowej pracy socjalnej/organizowania społeczności lokalnej

Projekt „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.