Zrób podwórko! – rewitalizacja zaprojektowana przez dzieciaki z Grochowa

„XXI wiek musi stać się stuleciem, w którym „miasto dla wszystkich obywateli” stanie się rzeczywistością, nadając prawdziwy sens miejscu, gdzie ludzie mieszkają i wcielają w życie „res publikę”. Riccardo Petrella.

Zaczęliśmy drugi rok realizacji projektu „PARTNERSTWO DLA DZIECI PRAGI POŁUDNIE 2.0”.

Wspólnym celem partnerów projektu jest wyrównanie szans edukacyjnych i społecznych dzieci oraz młodzieży w wieku 6-18 lat zamieszkujących dzielnicę Praga-Południe w Warszawie. Za pomocą realizowanych działań dzieciaki mogą poprawić swoje oceny, frekwencję na zajęciach i wybrane kompetencje społeczne. Przygotowany program edukacyjny ma zapobiegać i przeciwdziałać negatywnym zjawiskom i zachowaniom wśród dzieci i młodzieży, jakimi są przemoc rówieśnicza i nadużywanie substancji psychoaktywnych. Zadanie ma również na celu rozwój współpracy instytucji publicznych i organizacji pozarządowych w ramach Lokalnego Systemu Wsparcia na terenie Pragi – Południe.
Uczestnicy projektu (około 500 osób) otrzymują wsparcie edukacyjne, psychologiczne, a także możliwość uczestniczenia w atrakcyjnych zajęciach pozalekcyjnych, sportowych, wycieczkach i wyjazdach. Połowę odbiorców stanowią dzieci ze szkół objętych programem rewitalizacji miasta st. Warszawa – uczniowie Szkoły Podstawowej nr 72, Szkoły Podstawowej nr 255 oraz Gimnazjum Sportowego nr 21.

A co my robimy?
CAL w ramach projektu realizuje moduł „Podwórka tematyczne, czyli zrób z nami swoje podwórko na nowo!”. Razem z dzieciakami zbieramy pomysły na ożywienie ich najbliższego otoczenia, szukamy podwórkowych opowieści i uczymy się, jak działa miasto. Głównym elementem naszej wspólnej pracy jest znalezienie najważniejszych elementów tożsamości podwórka, które z punktu widzenia uczestników, charakteryzują ich najbliższe otoczenie i jego społeczność. Praca nad tożsamością wybranego miejsca jest impulsem do pracy nad zmianą otoczenia i stworzenia mini-projektu dla społeczności. W ubiegłym roku „robiliśmy” podwórka z dzieciakami z Grochowa (ul. Grochowska) i Kamionka (ul. Mińska). Dzieciaki przy wsparciu animatorów i streetworkerów opracowały pomysł na działanie, a następnie – dzięki udziałowi w serii warsztatów z praktykami – mogły go rozwijać. Dzieci i młodzież przeprowadzają także mini-diagnozę zasobów społeczności wśród swoich sąsiadów, która ułatwiła im zaplanowanie realizacji pomysłu na podwórko i przydzielenie konkretnych zadań w tym procesie osobom dorosłym.
W ramach działań animacyjnych przy wsparciu pracy steetworkerskiej rozpoczętych we wrześniu 2015 roku, animatorzy w początkowej fazie skupiali się przede wszystkim na zagadnieniu lokalnych zasobów, tożsamości jednostki w grupie oraz pozytywnym i negatywnym potencjale grupy. Przechodząc do pracy nad koncepcją mini projektu przeprowadzono warsztaty inspiracyjne (spacer badawczy wokół lokalnego street art’u połączony z warsztatem szablonów, warsztat community art i infografik, warsztat dot. barier w przestrzeni publicznej, warsztat opowiadacza). W listopadzie i w grudniu zaplanowano i zrealizowano wraz z uczestnikami dwa wydarzenia społecznościowe w formie podwórkowej gwiazdki, w których uczestniczyli rodzice, dzieci i sąsiedzi (łącznie ok. 60 osób). Większość zajęć została przeprowadzona we współpracy z lokalnymi instytucjami i przedsiębiorstwami, takimi jak Rada Osiedla Kamionek – która na stałe udostępnia nam salę do realizacji zajęć, Teatr Niewielki, muzeum „Czar PRL”, Bistro Mińska, Pracownia Wschodnia. Koncepcje na mini projekty wypracowane w 2015 roku będą realizowane w kolejnym roku działań.

Pomysły na podwórkową zmianę.
Dzieci i młodzież zamieszkujący podwórko przy ulicy Grochowskiej 353, chcąc uatrakcyjnić swoje najbliższe otoczenie (podwórko jest całkowicie zabetonowane i pozbawione zieleni), będą konstruować mobilny ogród, gdzie zasadzą kwiaty i zioła. W ramach przygotowań do mini projektu zostały zakupione mini szklarnie, w których dzieci będą hodować rośliny i szczegółowo planować uprawy. Dzieciaki, mieszkający na podwórku przy ulicy Grochowskiej 351 chcą stworzyć swój mural, nawiązujący tematyką do ulubionych gier komputerowych. Podobną realizację chcą wdrożyć dzieci z ulicy Mińskiej, które opracowały wstępną koncepcję spektaklu dotyczącego muru na ich podwórku. Koncepcja mini projektu w ostatnim przypadku została zainspirowana bezpośrednio warsztatami opowiadacza.

Nasza metoda pracy: animacja + pedagogika ulicy.
Działania animacyjne w projekcie CAL są ściśle powiązane z metodą pedagogiki ulicy. Streetworkerzy pracują z dziećmi i młodzieżą z rewitalizowanej części Pragi-Południe. Ich podopieczni tworzą trzy grupy liczące łącznie 22 osoby w wieku od 6 do 12 lat. Spotkania z streetworkerami odbywają się regularnie, co najmniej dwa razy w tygodniu. Na tym etapie grupy są już w pełni uformowane. Zakres tematyczny zajęć streetworkerzy ustalają na bieżąco, według potrzeb grupy. W początkowej fazie praca streetworkerów obejmowała między innymi gry podwórkowe i stacjonarne zajęcia sportowe wykorzystujące infrastrukturę podwórek. Dzięki połączeniu praktyki pedagogów ulicy z programem autorskich warsztatów opracowanych i udoskonalonych w czasie pierwszego półrocza projektu, realizowanych przez doświadczonych specjalistów, w sposób kreatywny i innowacyjny wprowadzono i rozwinięto w pracy streetworkerskiej wątki związane z tożsamością podwórek. Zauważono bardzo pozytywne reakcje wśród dzieci biorących udział w zajęciach, ich zaangażowanie w poszukiwanie lokalnej tożsamości, o którym może świadczyć m.in. wypracowanie, przy wsparciu animatorów i streetworkerów, koncepcji mini projektów, które będą realizowane w 2016 r.

Lena Chotkiewicz
Ewelina Bartosik

Projekt „PARTNERSTWO DLA DZIECI PRAGI POŁUDNIE 2.0” jest współfinansowany ze środków m.st. Warszawy w ramach zadania publicznego „Prowadzenie zintegrowanych działań skierowanych do dzieci i młodzieży w wieku 6-18 lat w ramach Lokalnego Systemy Wsparcia na wybranych obszarach rewitalizowanych Pragi Północ, Pragi Południe i Targówka” .
Projekt jest realizowany przy wsparciu sześciu organizacji partnerskich: Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Stowarzyszenia „Wspólne Podwórko”, TPD Praga-Południe, Fundacji Osiem Życzeń, Klubu Sportowego „Drukarz” i Fundacji United Way, która jest Liderem projektu.

Więcej o projekcie znajdziesz na:

http://dziecipragi.org.pl/o-projekcie/

https://www.facebook.com/dziecipragipoludnie/